Satua Bali - Anak Ririh

Satua Bali - Anak Ririh

Anak Ririh

Ada katuturan satua “Anak Ririh”. Kacerita ada anak muani mapungkusan Pan Karsa. Pan Karsa ngelah geginan maburuh ngaé sémér ajaka pianakné ané muani. Ia jemet pesan magarapan. Apang énggal maan upah, uli semeng kanti makapeteng ia seleg magarapan, maan marérén tuah di nuju madaar nasi dogén. Ada suba limang dina ia magaé, séméré suba dalem makiré pragat. Mirib buin awai dogén magaé, suba cager ia bakal nampi upah.

Kacerita bin maniné nuju ia lakar nyerahang séméré tekén ané ngelahang, sagét ada ujan bales maduluran angina baret. Apeteng Pan Karsa tusing nyidang pules ngenehang gegaéné, jejeh séméré bek kaurugin ban tanah. Semengan ngadas lemah ia ngajak pianakné nengokin séméré. Saja koné galian séméré bek maurugan ban tanah.

Ditu koné Pan Karsa engsek mapangenan tur ngomong kéné, “Aduh… Ning. Kudiang jani awaké? Gegaén suba imang pragat lantasan kena urugan tanah liu pesan.” Masaut pianakné, “Saja Bapa, dadi binjul sajan Widhiné, mara tiang marasa lega lakar nampi upah magaé, sagét ada alangan baya buka kéné.”

Sasubané ia marasa kenyel engsek nyeselin déwékné, énggal ia ngékadaya, apang gegaéné aluhan. Ngomong ia tekén pianakné. “Nah Cening, suud monto maseselan, buin akejep dong ilang tanahé ané ngurugin séméré.”

Masaut pianakné, “Men, kéngkénang abeté jani, Pa?” Nimbal bapanné, “Nah tenang dogén!” Pan Karsa ngantungang baju muah capilné di tongosé ané suba biasa. “Dini gantungang bajuné Ning!” Kéto Pan Karsa nundén pianakné. Enggal Saja piabakné ngantungang baju muah capilné. Tambahé ané abesik, tancebanga patinné ka tanah urugan séméré, ané lénan pejanga di sisin séméré, suud kéto lantas kalahina mengkeb.

Kacerita anaké ané mentas ditu pada ngon ningalin baju muah capil magantung tur ané ngelahang tuara ada. Ada buin tambah nyelekéték ditu. Alihina tusing ada, kauk-kaukina tusing ada masaut. Makelo-kelo ngancan ngliunang anaké kema tur pada narka, anaké ané ngaé séméré kaurugan baan tanah.

Kacerita sahasa kramané nyemak tambah, pada numbegin séméré ento, tanahné kagediang. Baan liu anaké magaé, buina tanah nu gebuh, tusing ja makelo séméré ento suba kedas cara ibinné. Ditu Pan Karta malaib tur ngomong, “Inggih Jeroné sareng sami, tiang matur suksma, tiang nunas pisan pitulung Jeroné sané kapaica ring tiang, mawinan sémér tiangé jagi gelis puput.”

Buin jani semangat Pan Karsa ngajakin pianakné magarapan, nugtugang buin abedik gegaéné, jeg saja énggal pragat tur suba pesu yéh muncrat tur ening pesan yéhné. “Aduh… lega bapa Ning. Ulian jemeté magaé, suba jani pragat gegaéné.” Masaut pianakné, “Saja pesan Bapa, tusing pocol semangaté, suba saja nekaang pikolih.”

Kacerita jani, gegésonan ia mragatang ulun séméré, pragatanga tiangné makadadua tongos ngantungang timbané. Suba jani pragat madan finish séméré, ngraos ia tekén anaké ané ngelahang, tur agia ia nanggap upah pipis kés kekeh-kekeh mara tarika uli bank. Ditu ia pada saling ngucapang suksmaning manah sawiréh makejang tetujoné suba mapikolih.


Pustaka :

Suwija, I Nyoman., Darmada, I Made., Rajeg Mulyawan, I Nyoman (2019). Kumpulan Satua (Dongeng Rakyat Bali). Denpasar, Bali: Penerbit Pelawa Sari. pp. 5–7. ISBN 978-602-8409-78-0.