Kumpulan Contoh - Contoh Sekar Rare - Puisi Bali Purwa

Kumpulan Contoh - Contoh Sekar Rare ( Puisi Bali Purwa )


Sekar Rare adalah nyanyian atau lagu-lagu yang juga disebut gegendingan. Biasa dinyanyikan oleh anak-anak, dipakai mengiringi gambelen menggunakan bahasa daerah, memakai sajak bebas, isinya sebuah cerita sampai selesai, setiap lagu punya nama tersendiri dan didalamnya selalu diselipkan ajaran- ajaran susila.

Sekar Rare inggih punika soroh gending anggen ngendingang anak alit, utawi soroh gending sane gendingana olih pra alit-alite. Sekar rare puniki dados malih kabagi antuh 3 soroh : 

  1. Gending Rare (Gending rare inggih ipun gending sane kegendingang olih alit-alit duk meplalian, mecanda, megeguyonan sareng timpalne, umpame : Made Cenik, Meong-meong, Cakup-cakup Balang, Jenggot Uban, Mai Delod Pasih).
  2. Gending Jejangeran (Gending Jejangera inggih ipun gending sane kegendingang olih alit-alite duk masekolah jejangeran sareng timpal-timpalne saling sahutin, umpame Siap Sangkur, Putri Ayu, Majejangeran).
  3. Gending Sanghyang (Gending Sanghyang inggih ipun gending sane mangge ring upacara adat miwah agama duk nedunang sanghyang, umpame Gending Sanghyang, Puspa Panganjali, Kukus Arum).

Kumpulan Contoh - Contoh Sekar Rare / Tembang Rare :

Miong-miong :

Miong-miong, alih ja bikule

Bikul gede-gede, nuin mokoh-mokoh

Kereng pesan ngerusuhin.

Juk meng juk kul 3x

Dija nemeng ditu nengkul

 

Capung Gantung :

Capung gantung tundak-tundak,

Capung engkok lungabedil,

Ngalandok-ngelanting

Basang embok gede ceking

 

Ratu Anom :

Ratu anom matangi mailen-ilen

Dong pirengan munyin sulinge dijaba

Enyen ento manyuling di jaba tengah

Gusti ngurah alit jambe pamecutan 

 

Juru Pencar :

Juru Pencar, Juru... pencar

Mai jalan mencar ngejuk ebe

Be gede-gede 2x

Di sawane ajaka liu 

 

Cening Putri Ayu : 

Cening putri ayu, Ngijeng cening jumah

Meme luas malu, Ka peken mablanja

Apang ada daaran nasi

Meme titiang ngiring, nongos ngijeng jumah

Sambilang mempumpun, ajak titiang dadua

Dimulihne dong gapgapin

 

Merah Putih :

Merah putih, Benderan tiange

Berkibaran dilangite terang galang

Nika lambang jiwa rakyat Indonesia

Merah brani medasar atine suci

Pusaka adi leluhur jaya sakti

Merah putih benderan tiange 

 

Ketut Garing :

Ketut garing, nyeneng di menguwi

Raras cara kuta, semu cara badung

Tindak cara tabanan, tayungane cara denbukit.

Cara denbukit, nganutin denbukit

Boya tiang boya, tiang wang kadungu,

Tiang juru pencar, di arep tiange dungki,

Dungki cenik, misi be kepiting,

Adepa di klating, banga pipis satus,

Nanggu satus tigang benang. 

 

Pangelong : 

Dija bulane sing ngenah uli ibi

Ia jani pules reh majalan ejoh gati *2x

Uli dija bulane majalan, kaki

Uli tanggu kangin teked kauh, keto cening *2x

Pidan lakar bangun bulane tur mai

Lamun ilang kenyelne ya teka lakar buwin *2x


Jenggot Uban :

Kaki kaki ta nguda mabok,

Dibatan cunguhe ked dijagute

Neked kapipine bek misi ebok

Buwin putih buka kapase.

Apa kaki kamulan keto

Mabulu uling dimara lekade

Tusing cening, kaki majenggot reko,

Kaki tua mara ya mentik. 

 

Made Cenik : 

Made cenik,

Lilig montor ibi sanja *2x

Montor badung ka Gianyar *2x

Gadebege muat batu.

Batu cina,

Bais lantang cunguh  barak *2x

Mangumbang-ngumbang I Jodar *2x

I Jodar katetulupan.

Tunjung biru,

Margi I bagus masiram *2x

Masiram saling enggokin *2x

Tepuk api dong ceburin.

Macan rangreng,

Mangelur ngebekin gumi *2x

Kadi kilap manyanderin *2x

Tepuk api dong ceburin.

Jangkak jongkok,

Manyaru manyongcong jakrik *2x

Jangkrik kawi, Ni Luh tama *2x

Ni Luh Tama tunjung beru.

Singa warak,

Gajah lembune macanda *2x

Macanda saling cetakin *2x

Tepuk api dong ceburin. 

 

Bibi Rangda :

Bibi bibi rangda, apang durus karyan bibi,

Bibi majauman, kelod kangin jumah dane jegeg leseng.

Suba jani keto tiang ngaba aled munyi,

Sasanganan kaon, jaja sirat, kekuluban bungan duren.

Duren-duren ijo, sumangkane kuning gading,

Kantilampa nguda, salak, nangka, kaliasem mangaronce. 


Siap Sangkur :  

Siang Sangkur di natahe noltol jagug, gung, gung.

Siap srawah kakak kakak nagih menang, nang, nang.

Awak lacur nagih ngelah montor sangkur, kur kur

Awak pawah nagih milu makpak kacang cang cang. 


Peteng Bulan : 

Peteng bulan ujan bales magrudugan

Peteng bulan ujan bales magrudugan

Katak dongkang pada girang ya mecanda

Kung kek,  kek kung,  kek kong

Kung kek, kek kung, kek kong.

Dingin pesan awak tiyange ngetor.

Dingin pesan awak tiyange ngetor.

Nyemak saput ngojog bale tur melingkuh.

Kung kek, kek kung, kek kong

Kung kek, kek kung, kek kong. 

 

Jangi Janger :

Jangi Janger,  sengsenge sengseng janger,

Sengsenge sengseng janger.

Serere nyomane nyore.

Kelap kelap ngalap bunga

Langsing lanjar pamulune nyandat gading

Jalan jani mejangeran

Seledet enyorina tiyang

Arasijang krangi janger, arasijang krangi janger

Arasijang krangi janger, arasijang krngi janger.

Jangi Janger,  Sengsenge sengseng janger,

Sengsenge sengseng janger.

Serere nyomane nyore.

Kelap kelap ngalap bunga

Langsing lanjar pamulune nyandat gading

Jalan jani mejangeran

Seriang ngentur rora roti. 

 

Ceroring Manggis :

Ceroring Manggis

Belahan batun sawan

Sigemblung, sigemblung

Nyen dorine

 

Curik Curik :

Curik Curik, Semental, Layang-layang

Boko-boko, tiyang meli pohe

Aji satak, aji satus keteng

Mara bakat anak bagus peceng

Unggit unggit.

 

Semut Api :

Semut, semut api

Kija ambahin mulih

Tembok bolong

Saling atat, saling pentil

Ketipat nasi pasil

Bene dongkang kipa

Enjok enjok cunguh besil

Unggit unggit

 

Mecepet Cepetan :

Jalan jani, macepet cepetan

Jalan jani, macepet cepetan

Nanging limane sing dadi gediang

Sejaba ento makejang dadi

Nyen ja bakat, lakar gedig.

 

Ongkek Ongkek :

Ongkek ongkek ongkek

Ongkek kayu lengkong

Enyen jegeg ngontel

Ejuk anggon legong.

 

Sesapi Putih :

Sesapi Putih mangulayang di Taman Sari

Sesapi Putih mangulayang di Taman Sari

Mangungkulin sekar wangi Tunjung Biru

Menyagain i kekupu mengisep sari

Wireh sekar wangi apang eda kanti layu.


Bebek Putih Jambul :

Bebeke putih jambul makeber ngaje kanginan

Teked kaja kangin, ditu ya tuwun mekelang

Briyak-briyuk msileman (2x)

 

Kotak Wadah Gerip :

Kotak wadah gerip

Jaja megenepan

Ane luwung luwung

Megenep isine

Apang ada aji satus