Kumpulan Contoh - Contoh Sekar Rare - Puisi Bali Purwa
Sekar Rare adalah nyanyian atau lagu-lagu yang juga disebut gegendingan. Biasa dinyanyikan oleh anak-anak, dipakai mengiringi gambelen menggunakan bahasa daerah, memakai sajak bebas, isinya sebuah cerita sampai selesai, setiap lagu punya nama tersendiri dan didalamnya selalu diselipkan ajaran- ajaran susila.
Sekar Rare inggih punika soroh gending anggen ngendingang anak alit, utawi soroh gending sane gendingana olih pra alit-alite. Sekar rare puniki dados malih kabagi antuh 3 soroh :
- Gending Rare (Gending rare inggih ipun gending sane kegendingang olih alit-alit duk meplalian, mecanda, megeguyonan sareng timpalne, umpame : Made Cenik, Meong-meong, Cakup-cakup Balang, Jenggot Uban, Mai Delod Pasih).
- Gending Jejangeran (Gending Jejangera inggih ipun gending sane kegendingang olih alit-alite duk masekolah jejangeran sareng timpal-timpalne saling sahutin, umpame Siap Sangkur, Putri Ayu, Majejangeran).
- Gending Sanghyang (Gending Sanghyang inggih ipun gending sane mangge ring upacara adat miwah agama duk nedunang sanghyang, umpame Gending Sanghyang, Puspa Panganjali, Kukus Arum).
Kumpulan Contoh - Contoh Sekar Rare / Tembang Rare :
Miong-miong :
Miong-miong, alih ja bikule
Bikul gede-gede, nuin mokoh-mokoh
Kereng pesan ngerusuhin.
Juk meng juk kul 3x
Dija nemeng ditu nengkul
Capung Gantung :
Capung gantung tundak-tundak,
Capung engkok lungabedil,
Ngalandok-ngelanting
Basang embok gede ceking
Ratu Anom :
Ratu anom matangi mailen-ilen
Dong pirengan munyin sulinge dijaba
Enyen ento manyuling di jaba tengah
Gusti ngurah alit jambe pamecutan
Juru Pencar :
Juru Pencar, Juru... pencar
Mai jalan mencar ngejuk ebe
Be gede-gede 2x
Di sawane ajaka liu
Cening Putri Ayu :
Cening putri ayu, Ngijeng cening jumah
Meme luas malu, Ka peken mablanja
Apang ada daaran nasi
Meme titiang ngiring, nongos ngijeng jumah
Sambilang mempumpun, ajak titiang dadua
Dimulihne dong gapgapin
Merah Putih :
Merah putih, Benderan tiange
Berkibaran dilangite terang galang
Nika lambang jiwa rakyat Indonesia
Merah brani medasar atine suci
Pusaka adi leluhur jaya sakti
Merah putih benderan tiange
Ketut Garing :
Ketut garing, nyeneng di menguwi
Raras cara kuta, semu cara badung
Tindak cara tabanan, tayungane cara denbukit.
Cara denbukit, nganutin denbukit
Boya tiang boya, tiang wang kadungu,
Tiang juru pencar, di arep tiange dungki,
Dungki cenik, misi be kepiting,
Adepa di klating, banga pipis satus,
Nanggu satus tigang benang.
Pangelong :
Dija bulane sing ngenah uli ibi
Ia jani pules reh majalan ejoh gati *2x
Uli dija bulane majalan, kaki
Uli tanggu kangin teked kauh, keto cening *2x
Pidan lakar bangun bulane tur mai
Lamun ilang kenyelne ya teka lakar buwin *2x
Jenggot Uban :
Kaki kaki ta nguda mabok,
Dibatan cunguhe ked dijagute
Neked kapipine bek misi ebok
Buwin putih buka kapase.
Apa kaki kamulan keto
Mabulu uling dimara lekade
Tusing cening, kaki majenggot reko,
Kaki tua mara ya mentik.
Made Cenik :
Made cenik,
Lilig montor ibi sanja *2x
Montor badung ka Gianyar *2x
Gadebege muat batu.
Batu cina,
Bais lantang cunguh barak *2x
Mangumbang-ngumbang I Jodar *2x
I Jodar katetulupan.
Tunjung biru,
Margi I bagus masiram *2x
Masiram saling enggokin *2x
Tepuk api dong ceburin.
Macan rangreng,
Mangelur ngebekin gumi *2x
Kadi kilap manyanderin *2x
Tepuk api dong ceburin.
Jangkak jongkok,
Manyaru manyongcong jakrik *2x
Jangkrik kawi, Ni Luh tama *2x
Ni Luh Tama tunjung beru.
Singa warak,
Gajah lembune macanda *2x
Macanda saling cetakin *2x
Tepuk api dong ceburin.
Bibi Rangda :
Bibi bibi rangda, apang durus karyan bibi,
Bibi majauman, kelod kangin jumah dane jegeg leseng.
Suba jani keto tiang ngaba aled munyi,
Sasanganan kaon, jaja sirat, kekuluban bungan duren.
Duren-duren ijo, sumangkane kuning gading,
Kantilampa nguda, salak, nangka, kaliasem mangaronce.
Siap Sangkur :
Siang Sangkur di natahe noltol jagug, gung, gung.
Siap srawah kakak kakak nagih menang, nang, nang.
Awak lacur nagih ngelah montor sangkur, kur kur
Awak pawah nagih milu makpak kacang cang cang.
Peteng Bulan :
Peteng bulan ujan bales magrudugan
Peteng bulan ujan bales magrudugan
Katak dongkang pada girang ya mecanda
Kung kek, kek kung, kek kong
Kung kek, kek kung, kek kong.
Dingin pesan awak tiyange ngetor.
Dingin pesan awak tiyange ngetor.
Nyemak saput ngojog bale tur melingkuh.
Kung kek, kek kung, kek kong
Kung kek, kek kung, kek kong.
Jangi Janger :
Jangi Janger, sengsenge sengseng janger,
Sengsenge sengseng janger.
Serere nyomane nyore.
Kelap kelap ngalap bunga
Langsing lanjar pamulune nyandat gading
Jalan jani mejangeran
Seledet enyorina tiyang
Arasijang krangi janger, arasijang krangi janger
Arasijang krangi janger, arasijang krngi janger.
Jangi Janger, Sengsenge sengseng janger,
Sengsenge sengseng janger.
Serere nyomane nyore.
Kelap kelap ngalap bunga
Langsing lanjar pamulune nyandat gading
Jalan jani mejangeran
Seriang ngentur rora roti.
Ceroring Manggis :
Ceroring Manggis
Belahan batun sawan
Sigemblung, sigemblung
Nyen dorine
Curik Curik :
Curik Curik, Semental, Layang-layang
Boko-boko, tiyang meli pohe
Aji satak, aji satus keteng
Mara bakat anak bagus peceng
Unggit unggit.
Semut Api :
Semut, semut api
Kija ambahin mulih
Tembok bolong
Saling atat, saling pentil
Ketipat nasi pasil
Bene dongkang kipa
Enjok enjok cunguh besil
Unggit unggit
Mecepet Cepetan :
Jalan jani, macepet cepetan
Jalan jani, macepet cepetan
Nanging limane sing dadi gediang
Sejaba ento makejang dadi
Nyen ja bakat, lakar gedig.
Ongkek Ongkek :
Ongkek ongkek ongkek
Ongkek kayu lengkong
Enyen jegeg ngontel
Ejuk anggon legong.
Sesapi Putih :
Sesapi Putih mangulayang di Taman Sari
Sesapi Putih mangulayang di Taman Sari
Mangungkulin sekar wangi Tunjung Biru
Menyagain i kekupu mengisep sari
Wireh sekar wangi apang eda kanti layu.
Bebek Putih Jambul :
Bebeke putih jambul makeber ngaje kanginan
Teked kaja kangin, ditu ya tuwun mekelang
Briyak-briyuk msileman (2x)
Kotak Wadah Gerip :
Kotak wadah geripJaja megenepan
Ane luwung luwung
Megenep isine
Apang ada aji satus