Satua Bali - Tuah Tuuh Buta
Ulian pedalem tekén pegaén sékaané, dugas ngrupuké térunané tusing je sanget ngunggah ogoh-ogoh. Malénan dugasé pidan, anak ngaé ogoh-ogoh mula lakar uwugang. Ogoh-ogoh uwug ento cirin i manusa nyiksik bulu, apang bisa masesuluh, tusing nuutang indria tur bisa buka i butha.
Nanging, yéning suluhin care jani né, saja mula buka ogoh-ogohe ané metuuh makelo, bikas butha jani ngangsan kukuh. Ngangsan kéweh ngitungang ulian lakarné saling paaengang. Yéning ipidan, lakar né aji sebitan tiing, kayu miwah ambengan, jani nganggo besi, baja maimbuh mesin buka roboté.
Disubané i ogoh-ogoh ané umpamangé cara i butha ngangsan keweh uwugang, kéto masé i manusa ngangsan tusing dadi lemetang. Ané sing dadi, dadiangé, ané pelih démeniné, reramé tusing tolihé tur bikas butha ané lénan. Saja, guminé buka méké. Apa ada di guminé, keto masé ada diawaké.
“Mih, buin pidan sujatiné ngrupuké, adi jeg tileh ogoh-ogoh di marginé. Éngsap inget tekén Nyépiné,” kemik Gambir, pekak tua inan rurung dugas mentas di désa Peraupan. Gambir tusing jé nawang mamacé apé buin nulis. Nanging ulian sésai di marginé, iyé liu maan nutul tutur, kewala tusing je pati mamunyi, inget téken déwék tusing masékolah.
“Ah, ento buka cecimpedané, glamongan keladi miwah jaé, omongan dadi gaé. Tusing je aluh nuturang keneh i manusa care ogoh-ogohé. Apang tusing kene palungguh, kadené paling bénéhé,” sambilang majalan nglodang ka Dauh Puri.
Ngangsan ngélodang, ngangsan ngeliunang nepukin ogoh-ogoh ané tileh di marginé, tur mareren di banjar Tainsiate. Gambir angob népukin ogoh-ogoh Kumbakarna siteng mejujuk, sambilangé macelep ka banjar sambilangé mecik-mecik batis i Kumbakarna.
“Dueg mulé anaké ngaé, kewalé adé jélek né, nguwugang keweh,” ngumik sambilang kényém-kényém.
Tusing ja makelo di tengah banjaré, Gambir buin ngelodang tur nepukin ogoh-ogoh gedé selem ganggas. Waton né dogén telung méter, yéning paduang ajak ogoh-ogoh né miribang selaé méter.
“Né maré cagér, siteng tur semu tapel né idup, awak né katos, apé jé lakar né, beton mirib,” sambilangé mécik-mécik batis ané orangé ogoh-ogoh.
Ungkulangé mécik ogoh-ogoh, tusing tawangé sébilang anak méntas kedék ningalin. Tur ada ané ngsyabin Gambir.
“Patung to pak, patung,” sambilangé béneng kangin négakin motor.
Gambir mara manyét, tur kedék padidi, nglantas majalan nganginang.
Pustaka :
